КАРАР «26» апрель 2021 ел № 10/1 Муниципаль берәмлек Советыныӊ 2019 елның 24 сентябрендәге 41/1 номерлы карары белән кабул ителгән Татарстан Республикасы Тукай муниципаль районы «Сәмәкәй авыл җирлеге» муниципаль берәмлеге уставына үзгәрешләр һәм өстәмәләр кертү турында (икенче укылыш)

ТАТАРСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ

ТУКАЙ МУНИЦИПАЛЬ РАЙОНЫ

 «СӘМӘКӘЙ АВЫЛ ҖИРЛЕГЕ»

МУНИЦИПАЛЬ БЕРӘМЛЕГЕ СОВЕТЫ

 

 

КАРАР

 

«26» апрель 2021 ел                        Сәмәкәй авылы                               № 10/1

 

 

Муниципаль берәмлек Советыныӊ 2019 елның 24 сентябрендәге 41/1 номерлы карары белән кабул ителгән Татарстан Республикасы Тукай муниципаль районы «Сәмәкәй авыл җирлеге» муниципаль берәмлеге уставына үзгәрешләр һәм өстәмәләр кертү турында

(икенче укылыш)

 

«Россия Федерациясендә җирле үзидарәне оештыруның гомуми принциплары турында» 2003 елның 6 октябрендәге 131-ФЗ номерлы Федераль закон, «Муниципаль берәмлекнең вәкиллекле органы депутаты, Татарстан Республикасында җирле үзидарәнең сайланулы органы әгъзасы вәкаләтләрен гамәлгә ашыру гарантияләре турында» 2009 елның 12 февралендәге 15-ТРЗ номерлы Татарстан Республикасы Законы, «Татарстан Республикасында җирле үзидарә турында» 2004 елның 28 июлендәге 45-ТРЗ номерлы Татарстан Республикасы законы, Татарстан Республикасы Тукай муниципаль районы Сәмәкәй авыл җирлеге уставының 20, 95-97 статьялары нигезендә муниципаль берәмлек Советы

 

КАРАР БИРДЕ: 

 

1. Муниципаль берәмлек Советыныӊ 2019 елның 24 сентябрендәге 41/1 номерлы карары белән кабул ителгән Татарстан Республикасы Тукай муниципаль районы «Сәмәкәй авыл җирлеге» муниципаль берәмлеге уставына түбәндәге үзгәрешләрне һәм өстәмәләрне кертергә:

  1. Уставның 5 статьясы 1 өлешенә түбәндәге эчтәлектәге 20 пунктны өстәргә:

«20) Россия Федерациясе гражданнары законнары нигезендә рөхсәтсез төзелгән корылманы сүтү турында карар, рөхсәтсез төзелгән корылманы сүтү турында карар яки аны җирдән  файдалану һәм төзелеш алып бару кагыйдәләре, территорияне планлаштыру документлары яки федераль законнарда билгеләнгән капиталь төзелеш объектлары параметрларына мәҗбүри таләпләр белән билгеләнгән капиталь төзелеш объектларын төзү, реконструкцияләүнең рөхсәт ителгән чик параметрларына туры китерү турында карар кабул итү.»;

  1. Уставныӊ 5 статьясына түбәндәге эчтәлектәге 3 өлешне өстәргә:  

«3. «Җирлекнең җирле үзидарә органнары тапшырылган дәүләт вәкаләтләрен гамәлгә ашыру өчен федераль законнарда һәм Татарстан Республикасы законнарында билгеләнгән тәртиптә, бу максатларга бүлеп бирелгән матди ресурслар һәм финанс чаралары чикләрендә җаваплылыкка ия. Тапшырылган дәүләт вәкаләтләрен гамәлгә ашыру дәүләт контролендә. Җирлекнең җирле үзидарә органнары тарафыннан аерым дәүләт вәкаләтләрен гамәлгә ашыруны контрольдә тоту шартлары һәм тәртибе федераль законнар һәм Татарстан Республикасы законнары белән билгеләнә.»;

  1. Уставныӊ 6 статьясы 1 өлешенә түбәндәге эчтәлектәге 16, 17 пунктларны өстәргә:

«16) полиция участок вәкаләтлесе вазыйфасын биләгән хезмәткәргә һәм аның гаилә әгъзаларына хезмәткәрнең күрсәтелгән вазыйфаны биләү чорына  торак урыны бирү;

17)  алкогольдән, наркотиктан яки башка токсинлы матдәләрдән исерек хәлдә булган затларга ярдәм күрсәтү чараларын гамәлгә ашыру.»;

  1. Уставка түбәндәге эчтәлектәге 15.1 статьясын өстәргә:

«15.1 статьясы. Инициатив проектлар

1. Җирле әһәмияттәге мәсьәләләрне яки җирле үзидарә органнарына хәл итү хокукы бирелгән башка мәсьәләләрне хәл итү буенча җирлек яисә аның өлешендә яшәүчеләр өчен өстенлекле әһәмияткә ия булган чараларны гамәлгә ашыру максатында җирле администрациягә инициатив проект кертелергә мөмкин. Инициатив проектлар гамәлгә ашырыла торган җирлек территориясенең бер өлешен билгеләү тәртибе җирлек Советының норматив хокукый акты белән билгеләнә.

2. Инициатив проектны кертү инициативасы белән уналты яшькә җиткән һәм җирлек территориясендә яшәүче кимендә ун гражданнан торган инициатив төркем һәмҗирле иҗтимагый үзидарә органнары, авыл җирлеге старостасы (алга таба - проект инициаторлары) чыгарга хокуклы. Инициатив төркемнең минималь саны җирлек Советының норматив хокукый акты белән киметелергә мөмкин. Проект инициаторы булу хокукы авыл җирлеге Советының норматив хокукый акты нигезендә шулай ук җирлек территориясендә эшчәнлек алып баручы башка затларга да бирелергә мөмкин.

3. Инициатив проект үз эченә түбәндәге мәгълүматларны алырга тиеш:

1) җирлек халкы яки аның өлеше өчен өстенлекле әһәмияткә ия булган проблеманы тасвирлау;

2) әлеге проблеманы хәл итү буенча тәкъдимнәрне нигезләү;

3) инициатив проектны гамәлгә ашыруның көтелгән нәтиҗәсен (көтелгән нәтиҗәләрен) тасвирлау;

4) инициатив проектны гамәлгә ашыру өчен кирәкле чыгымнарны алдан исәпләү;

5) инициатив проектны гамәлгә ашыруның планлаштырылган сроклары;

6) әлеге проектны гамәлгә ашыруда кызыксынган затларның планлаштырылган (мөмкин булган) финанс, мөлкәт һәм (яки) хезмәт катнашуы турында белешмәләр;

7) инициатив проектны гамәлгә ашыру өчен әлеге акчалардан файдалану күздә тотылган очракта, планлаштырылган инициатив түләүләрдән тыш, җирлек бюджеты акчалары күләмен күрсәтү;

8) җирлек Советының норматив хокукый актында билгеләнгән тәртип нигезендә аның чикләрендә инициатив проект гамәлгә ашырылачак җирлек территориясен яисә аның өлешенә күрсәтү;

9) җирлек Советының норматив хокукый актында каралган башка белешмәләр.

4. Инициатив проект, аны авыл җирлеге Башкарма комитетына керткәнче, инициатив проект турында фикер алышу, аның җирлек яки аның өлеше халкы мәнфәгатьләренә туры килүен, инициатив проектны тормышка ашыруның максатка ярашлылыгын билгеләү, шулай ук гражданнар җыены, җыелышы яисә конференциясе тарафыннан инициатив проектны хуплау турында карар кабул итү максатында гражданнар җыенында, җыелышында яки конференциясендә, шул исәптән территориаль иҗтимагый үзидарәне гамәлгә ашыру мәсьәләләре буенча гражданнар җыенында, җыелышында яки конференциясендә каралырга тиеш. Шул ук вакытта бер җыенда, бер җыелышта яки гражданнарның бер конференциясендә берничә инициатив проектны карау мөмкин.

Авыл җирлеге Советының норматив-хокукый акты белән гражданнарның инициатив проектны хуплау турындагы мәсьәлә буенча фикерен ачыклау, шулай ук гражданнарны сораштыру, аларның имзаларын җыю юлы белән дә күздә тотылырга мөмкин.

Проект инициаторлары инициатив проектны авыл җирлеге Башкарма комитетына керткәндә, аңа гражданнар җыены, җыелышы яки конференцияләре беркетмәсен, гражданнар арасында үткәрелгән сораштыру нәтиҗәләрен һәм (яки) җирлек яки аның өлеше халкының инициатив проектны хуплавын раслаучы имза кәгазьләрен теркиләр.

5. Авыл җирлеге Башкарма комитетына инициатив проект кертү турында мәгълүматҗирлек Башкарма комитетына инициатив проект кертелгәннән соң өч эш көне эчендә «Интернет» мәгълүмат-телекоммуникация челтәрендә Тукай муниципаль районының рәсми сайтында http://tukay.tatarstan.ru. веб-адресы буенча урнаштырылырга һәм әлеге статьяның 3 өлешендә күрсәтелгән, шулай ук проект инициаторлары турында белешмәләрне үз эченә алырга тиеш.  Бер үк вакытта гражданнар җирлек Башкарма комитетына инициатив проект буенча үз искәрмәләрен һәм тәкъдимнәрен бирү мөмкинлеге турында аларны тәкъдим итү срогын күрсәтеп (ул биш эш көненнән дә ким булмаска тиеш) хәбәр итәләр. Үз искәрмәләрен һәм тәкъдимнәрен уналты яше тулган җирлектә яшәүче җибәрергә хокуклы. Авыл торак пунктында гражданнарга әлеге мәгълүмат авыл торак пункты старостасы тарафыннан җиткерелергә мөмкин.

6. Инициатив проект авыл җирлеге Башкарма комитеты тарафыннан кертелгән көннән соң 30 көн эчендә мәҗбүри каралырга тиеш. Авыл җирлеге Башкарма комитеты инициатив проектны карау нәтиҗәләре буенча түбәндәге карарларның берсен кабул итә:

1) инициатив проектны хупларга һәм җирлек бюджеты турында карар белән тиешле максатларга каралган бюджет ассигнованиеләре чикләрендә һәм (яки) җирлек бюджеты проектын төзү һәм карау тәртибе (җирлек бюджеты турында карарга үзгәрешләр кертү) нигезендә аның буенча эшне дәвам итәргә;

2) инициатив проектны хуплаудан баш тартырга һәм инициатив проектны хуплаудан баш тарту сәбәпләрен күрсәтеп, проектны инициаторларына кире кайтарырга.

7. Җирлек Башкарма комитеты түбәндәге очракларда инициатив проектны хуплаудан баш тарту турында карар кабул итә:

- инициатив проектны кертү һәм аны карауның билгеләнгән тәртибен үтәмәү;

- инициатив проектның федераль законнар һәм Россия Федерациясенең башка норматив хокукый актлары, Татарстан Республикасы законнары һәм башка норматив хокукый актлары таләпләренә, әлеге Уставка туры килмәве;

- җирле үзидарә органнарында кирәкле вәкаләтләр һәм хокуклар булмау сәбәпле, инициатив проектны гамәлгә ашыру мөмкинлеге булмау;

- җирлек бюджетының инициатив проектны гамәлгә ашыру өчен кирәк булган акчалар күләмендә акчалары булмау, аларны формалаштыру чыганагы булып инициатив түләүләр саналмый;

- инициатив проектта тасвирланган проблеманы нәтиҗәлерәк ысул белән хәл итү мөмкинлеге булу;

- инициатив проектны конкурс нигезендә сайлап алуны узмаган дип тану.

8. Авыл җирлеге Башкарма комитеты әлеге статьяның 7 өлеше 5 пунктында каралган очракта, проект инициаторларына инициатив проектны бергәләп эшләп бетерергә, шулай ук аны башка муниципаль берәмлекнең җирле үзидарә органы яки дәүләт органы каравына аларның компетенциясе нигезендә тәкъдим итәргә тиеш.

9. Инициатив проектларны тәкъдим итү, кертү, фикер алышу, карау, шулай ук аларны конкурс нигезендә сайлап алуны үткәрү тәртибе җирлек Советы тарафыннан билгеләнә.

10. Татарстан Республикасы бюджетыннан бюджетара трансфертлар исәбенә финанс ярдәме алу өчен тәкъдим ителә торган инициатив проектларга карата, инициатив проектларда булырга тиешле мәгълүматлар составына таләпләр, инициатив проектларны карау тәртибе, шул исәптән аларны хуплаудан баш тарту өчен нигезләр, мондый инициатив проектларны конкурс нигезендә сайлап алу тәртибе һәм критерийлары Татарстан Республикасы законы һәм (яки) башка норматив хокукый акты нигезендә билгеләнә. Бу очракта әлеге статьяның 3, 6, 7, 8, 9, 11 һәм 12 өлеше таләпләрекулланылмый.

11. Җирлек Башкарма комитетына берничә инициатив проект кертелгән очракта, шул исәптән эчтәлеге буенча шундый ук өстенлекле проблемаларны тасвирлау белән, җирлек Башкарма комитеты конкурс нигезендә сайлап алуны оештыра һәм бу хакта проект инициаторларына хәбәр итә.

12. Инициатив проектларны конкурс нигезендә сайлап алу коллегиаль органга (комиссиягә) йөкләнә, аны формалаштыру һәм эшчәнлек тәртибе җирлек Советының норматив хокукый акты белән билгеләнә. Коллегиаль орган (комиссия) составы җирлекнең Башкарма комитеты тарафыннан формалаштырыла. Шул ук вакытта коллегиаль орган (комиссия) әгъзаларының гомуми саныннан яртысы җирлек Советы тәкъдимнәре нигезендә билгеләнергә тиеш. Проект инициаторларына һәм аларның вәкилләренә, конкурс нигезендә сайлап алганда, коллегиаль орган (комиссия) инициатив проектларны карауда катнашу һәм алар буенча үз позицияләрен бәян итү мөмкинлеге тәэмин ителергә тиеш.

13. Проект инициаторлары, җирлек территориясендә яшәүче, гражданнар җыены, җыелышы яки конференциясе белән вәкаләт бирелгән башка гражданнар, шулай ук Россия Федерациясе законнары белән билгеләнгән башка затлар инициатив проектныгамәлгә ашыруны Россия Федерациясе законнарына каршы килми торган формаларда иҗтимагый контрольдә тотарга хокуклы.

14. Җирлек Башкарма комитеты тарафыннан инициатив проектны карау, инициатив проектны тормышка ашыруның барышы, шул исәптән акча средстволарыннан файдалану, кызыксынган затларның аны тормышка ашыруда милек һәм (яки) хезмәт катнашуы турында мәгълүмат «Интернет» мәгълүмат-телекоммуникация челтәрендә Тукай муниципаль районының рәсми сайтында http://tukay.tatarstan.ru. веб-адресы буенча урнаштырылырга (халыкка җиткерелергә) тиеш. Авыл җирлеге Башкарма комитетының инициатив проектны гамәлгә ашыру нәтиҗәләре турында хисабы инициатив проектны гамәлгә ашыру тәмамланганнан соң 30 календарь көн эчендә «Интернет» мәгълүмат-телекоммуникация челтәрендә Тукай муниципаль районының рәсми сайтында http://tukay.tatarstan.ru. веб-адресы буенча урнаштырылырга (халыкка җиткерелергә) тиеш. Авыл торак пунктында гражданнарга әлеге мәгълүмат авыл торак пункты старостасы тарафыннан җиткерелергә мөмкин.»;

  1. Уставның 16 статьясы 9 өлешенә түбәндәге эчтәлектәге 7 пунктны өстәргә:

«7) инициатив проект турында фикер алышу һәм аны хуплау мәсьәләсе буенча карар кабул итү.»;

  1. Уставның 16 статьясына түбәндәге эчтәлектәге 10.1 өлешен өстәргә:

«10.1. Территориаль иҗтимагый үзидарә органнары инициатив проектны проект инициаторлары сыйфатында тәкъдим итә алалар.»;

  1. Уставның 19 статьясы 6 өлешенә түбәндәге эчтәлектәге 6 пунктны өстәргә:

«6) авыл торак пунктында яшәүчеләр өчен өстенлекле әһәмияткә ия булган мәсьәләләр буенча инициатив проект кертү турында инициатива белән чыгарга хокуклы.»;

  1. Уставның 21 статьясы 1 өлешендә «һәм җирле үзидарә җитәкчеләренең эшчәнлеге» сүзләреннән соң «инициатив проектларны кертү һәм аларны карау мәсьәләләре буенча фикер алышу» сүзләрен өстәргә;        
  2. Уставның 21 статьясы 5 өлешенә түбәндәге эчтәлектәге абзацны өстәргә:

«Инициатив проектларны кертү һәм аларны карау мәсьәләләре буенча гражданнар җыелышында уналты яшькә җиткән тиешле территориядә яшәүчеләр катнашырга хокуклы. Инициатив проектларны кертү мәсьәләләрен карау һәм тикшерү максатында гражданнар җыелышын билгеләү һәм үткәрү тәртибе җирлек Советының норматив хокукый акты белән билгеләнә.»;

  1. Уставның 23 статьясы 1 өлешенә түбәндәге эчтәлектәге абзацны өстәргә:

«- Татарстан Республикасы законы нигезендә, җирлек составына керүче торак пункт территориясе өлешендә торак пункт территориясенең әлеге өлешендә гражданнарның үзара салым акчаларын кертү һәм куллану мәсьәләсе буенча.»;

  1.  Уставның 23 статьясы 3 өлешендә «торак пункт» сүзләреннән соң «(яисә аның территориясенең бер өлеше)» сүзләрен өстәргә;
  2. Уставның 23 статьясына түбәндәге эчтәлетәге 3.1 өлешен өстәргә:

«3.1. Әлеге Уставның 23 статьясы 1 өлеше бишенче абзацында каралган гражданнар җыены кимендә 10 кеше булган торак пункт территориясенең тиешле өлешендә яшәүчеләр инициативасы буенча җирлек Советы тарафыннан чакырылырга мөмкин.

Җирлек составына керүче торак пункт территориясенең үзара салым акчаларын кертү һәм алардан файдалану мәсьәләсе буенча гражданнар җыены үткәрелергә мөмкин өлешенең чикләрен билгеләү критерийлары Татарстан Республикасы законы белән билгеләнә.»;

  1. Уставның 24 статьясы 2 өлешенә түбәндәге эчтәлектәге җөмләне өстәргә:

«Гражданнарның инициатив проектны хуплавы турында фикерен ачыклау мәсьәләсе буенча үткәрелгән сораштыруда инициатив проектны гамәлгә ашыру тәкъдим ителгән җирлектә яки аның өлешендә яшәүче уналтынчы яшькә җиткән халкы катнашырга хокуклы.»;

  1. Уставның 24 статьясы 3 өлешенә түбәндәге эчтәлектәге 3 пунктны өстәргә:

«3) инициатив проектны гамәлгә ашыру тәкъдим ителгән җирлектә яки аның өлешендә яшәүче уналтынчы яшькә җиткән халкы – әлеге инициатива проектын хуплау турында гражданнарның фикерен ачыклау өчен.»;

  1. Уставның 24 статьясы 5 өлеше беренче абзацында «җирлек Советы тарафыннан кабул ителә.» сүзләреннән соң  «Гражданнар арасында сораштыру үткәрү өчен «Интернет» мәгълүмат-телекоммуникация челтәрендә  http://tukay.tatarstan.ru. веб-адресы буенча Тукай муниципаль районының  рәсми сайтын файдаланырга мөмкин.» җөмләсен  өстәргә.
  2. Уставның 24 статьясы 5 өлешенә түбәндәге эчтәлектәге 6 пунктны өстәргә:

«6) «Интернет» мәгълүмат-телекоммуникация челтәрендә http://tukay.tatarstan.ru. веб-адресы буенча Тукай муниципаль районыныңрәсми сайтыннан файдаланып, гражданнарны сораштыру уздырган очракта, сораштыруда катнашучыларны идентификацияләү тәртибе.»;

  1. Уставның 24 статьясы 7 өлеше 1 пунктында «җирлекнең җирле үзидарә органнары» сүзләреннән соң түбәндәге сүзләрне өстәргә: яки җирлек халкы» сүзләрен өстәргә;
  2. Уставыӊ 31 статьясы 2 пунтына түбәндәге эчтәге абзацны өстәргә:

«Даими булмаган нигездә үз вәкаләтләрен гамәлгә ашыру өчен, җирлек Советыдепутатына бер айга өч эш көненә эш урынын (вазыйфасын) саклау гарантияләнә.»;

 

  1. Уставның 50 статьясы 1 өлеше 3 пунктына түбәндәге эчтәлектәге абзацны өстәргә:

- Россия Федерациясе гражданнары законнары нигезендә рөхсәтсез төзелгән корылманы сүтү турында карар, рөхсәтсез төзелгән корылманы сүтү турында карар яки аны җирдән  файдалану һәм төзелеш алып бару кагыйдәләре, территорияне планлаштыру документлары яки федераль законнарда билгеләнгән капиталь төзелеш объектлары параметрларына мәҗбүри таләпләр белән билгеләнгән капиталь төзелеш объектларын төзү, реконструкцияләүнең рөхсәт ителгән чик параметрларына туры китерү турында карар кабул итә.»;

 

  1. Уставның 50 статьясы 2 өлешенә түбәндәге эчтәлектәге абзацларны өстәргә:

«- полиция участок вәкаләтлесе вазыйфасын биләгән хезмәткәргә һәм аның гаилә әгъзаларына хезмәткәрнең күрсәтелгән вазыйфаны биләү чорына  торак урыны бирә;

- алкогольдән, наркотиктан яки башка токсинлы матдәләрдән исерек хәлдә булган затларга ярдәм күрсәтү чараларын гамәлгә ашыра.»;

  1. Уставыӊ 60 статьясы 3 өлешен яӊа редакциясендә бәян итәргә:

«3. Дисциплинар җәзаларны куллану һәм бетерү тәртибе, «Россия Федерациясендә муниципаль хезмәт турында» 2007 елның 2 мартындагы 25-ФЗ номерлы Федераль законда каралган очраклардан тыш, хезмәт законнары белән билгеләнә.»

  1. Уставка түбәндәге эчтәлектәге 90.1 статьясын өстәргә:

«90.1. статьясы.Инициатив проектларны тормышка ашыруны финанс һәм башка яктан тәэмин итү

1. Уставның 15.1 статьясында каралган инициатив проектларны гамәлгә ашыруны финанс ягыннан тәэмин итү чыганагы булып җирлек бюджеты турында карарда инициатив проектларны гамәлгә ашыру өчен каралган бюджет ассигнованиеләре, шул исәптән җирлекнең тиешле чыгым йөкләмәләрен финанс белән тәэмин итү максатында бирелгән инициатив түләүләр һәм (яки) бюджетара трансфертлар тора.

2. Инициатив түләүләр дигәндә гражданнарның, шәхси эшмәкәрләрнең һәм Россия Федерациясе законнары нигезендә төзелгән юридик затларның ирекле рәвештә түләнә торган һәм Россия Федерациясе Бюджет кодексы нигезендә конкрет инициатив проектларны гамәлгә ашыру максатында җирлек бюджетына күчерелә торган акчалары аңлашыла.

3. Әгәр дә инициатив проект гамәлгә ашырылмаган булса, инициатив түләүләр аларны җирлек бюджетына күчерүне гамәлгә ашыручы затларга (шул исәптән оешмаларга) кире кайтарылырга тиеш. Инициатив проектны гамәлгә ашыру нәтиҗәләре буенча инициатив проектны гамәлгә ашыру максатында файдаланылмый торган инициатив түләүләрнең калдыгы барлыкка килгән очракта, әлеге түләүләр аларны җирлек бюджетына күчерүне гамәлгә ашыручы затларга (шул исәптән оешмаларга) кире кайтарылырга тиеш.

Аларны җирлек бюджетына күчерүне гамәлгә ашыручы затларга (шул исәптән оешмаларга) кире кайтарылырга тиешле инициатив түләүләр суммаларын исәпләү һәм кире кайтару тәртибе җирлек Советының норматив хокукый акты белән билгеләнә.

2. Әлеге карарны гамәлдәге законнарда билгеләнгән тәртиптә дәүләт теркәвенә юнәлтергә.

3. Әлеге карарны Сәмәкәй авыл җирлегенең мәгълүмат стендларында урнаштырып, халыкка игълан итәргә.

4. Әлеге карарны районның рәсми сайтында һәм Татарстан Республикасы рәсми хокукый мәгълүмат порталында урнаштырырга.

5. Әлеге карар үтәлешен контрольдә тотуны законлылык һәм хокук тәртибе буенча даими комиссиягә йөкләргә.

 

 

 

Муниципаль берәмлек Башлыгы,

Совет рәисе                                                                                             И.М.Усманов

                                                             

 

pdf
Скачать текст
PDF, 1.43 Мб

Сайттагы барлык материаллар лицензия буенча тәкъдим ителә:
Creative Commons Attribution 4.0 International